Muziek in je podcast - wat mag wel en wat niet?

Mag je muziek in podcasts gebruiken?

Je hebt een podcastserie opgenomen, maar het mist nog dat perfecte intromuziekje dat direct de toon zet. Of misschien wil je graag die nieuwe song van Sam Fender bespreken, of je aflevering afsluiten met een klassiekertje van André Hazes. Maar mag dat zomaar? In deze gids lees je precies wat wel en niet mag als het gaat om muziekgebruik in podcasts.

Belangrijk: Dit artikel biedt algemene informatie en is geen juridisch advies. De muziekrechten zijn complex en veranderen soms. Raadpleeg altijd een gespecialiseerd juridisch adviseur voor jouw specifieke situatie.

Herkenbare voorbeelden uit podcasts

Onderstaande voorbeelden hoor ik regelmatig terug:

• Een podcast die elke aflevering opent met een herkenbare jingle

• Een recensent die fragmenten van een nieuw album laat horen en bespreekt

• Bestaande muziek die als onderdeel van de podcastserie wordt gebruikt in de intro of outro, of te horen is tijdens de overgangen in het verhaal

• Een podcast die afsluit met een volledig liedje

Mag ik muziek gebruiken in mijn podcast? Maar wat zegt de wet hierover? Een overzicht.

Muziek en auteursrecht: de basis

Op vrijwel alle muziek rust auteursrecht. Dit betekent dat jij als podcaster expliciet toestemming nodig hebt voordat je muziek kunt gebruiken. Gebruik je muziek zonder deze toestemming, dan loop je het risico op claims, boetes of zelfs volledige verwijdering van je afleveringen van platforms zoals Spotify en Apple Podcasts.

In Nederland regel je muziekrechten via verschillende organisaties:

• Buma/Stemra voor de rechten van componisten en tekstschrijvers

• Sena voor de rechten van uitvoerende artiesten en producenten

Let op: Zelfs als je een licentie hebt geregeld via Buma/Stemra en Sena, kan je podcast alsnog offline gehaald worden. Dit komt doordat er meerdere partijen betrokken zijn bij muziekrechten, waaronder platenmaatschappijen, componisten, artiesten en producenten. Iedere partij heeft mogelijk eigen rechten. Tevens zijn podcasts vaak wereldwijd beschikbaar, wat ook weer problemen kan veroorzaken.

Het verkrijgen van toestemming via één organisatie betekent dus niet automatisch dat je alle benodigde rechten geregeld hebt.

Muziek in je podcast: wat zijn je opties?

1. Officiële licenties aanschaffen

Het regelen van licenties is eenvoudiger dan je misschien denkt. Voor podcasts zijn er specifieke tarieven:

• Buma/Stemra Podcastlicentie: Voor kleinere podcasts (tot 120.000 downloads per jaar) ongeveer €130 per jaar exclusief btw

• Sena Podcastlicentie: Tarieven vanaf ongeveer €200 per jaar, afhankelijk van je bereik

Deze licenties kun je gemakkelijk regelen via het platform Mijnlicentie.nl.

2. Betaalbare alternatieven voor officiële licenties

Als je geen licenties wilt of kunt betalen, zijn er goede alternatieven:

Stockmuziek

Met een maandelijks abonnement krijg je toegang tot royaltyvrije muziek. Betrouwbare aanbieders zijn:

• Muziekfabriek Online

• Artlist

• Epidemic Sound

• Adobe Stock Audio

Creative Commons muziek

Muzikanten stellen hun werk gratis beschikbaar onder specifieke voorwaarden, zoals naamsvermelding. Goede bronnen hiervoor zijn:

• Free Music Archive

• Jamendo

Zelf muziek maken

Met software zoals GarageBand kun je je eigen unieke jingles creëren zonder auteursrechtelijke zorgen.

3. Muziek als citaat

Wil je een specifieke song bespreken in je podcast? Dan kun je dit onder bepaalde voorwaarden als citaat gebruiken:

• Het fragment moet relevant zijn en inhoudelijk verbonden met jouw bespreking

• Gebruik alleen wat strikt noodzakelijk is voor de bespreking

• Vermeld altijd duidelijk de bron en maker

Let op: De regels rond citaatrecht zijn complex. Overleg bij twijfel altijd met een juridisch expert.

Wat moet je absoluut vermijden?

Gebruik nooit zomaar populaire muziek van Spotify, Apple Music of YouTube in je podcast. Zelfs als je toestemming hebt van een artiest zelf, is dat meestal niet voldoende omdat de rechten vaak bij platenmaatschappijen en dus andere partijen liggen.

Waarom hoor ik bij de NPO wel muziek in podcasts?

Misschien valt het je op dat sommige NPO-podcasts wel veelvuldig muziek gebruiken. Dit komt omdat voor de NPO en publieke omroepen andere voorwaarden gelden. Zij hebben collectieve overeenkomsten en speciale regelingen waardoor ze meer mogelijkheden hebben voor muziekgebruik dan individuele of commerciële podcastmakers.

Specifiek voor muziekpodcasts

Heb je een podcast waarin muziek centraal staat? Dan gelden er specifieke licenties zoals die van Sena (circa €200 per jaar bij maximaal 30.000 downloads per maand). Let op: niet elk podcastplatform accepteert podcasts met veel muziek, zelfs als je alle licenties hebt geregeld. Controleer daarom vooraf de voorwaarden van elk platform.

[Update] Universal Music Group licentie

Universal Music Group biedt inmiddels ook specifieke licenties aan voor Nederlandse podcastmakers. Belangrijk om te weten is dat Universal Music Group weliswaar een grote speler is in de muziekindustrie, maar lang niet alle muziek in hun catalogus heeft. Je hebt dus mogelijk nog steeds aanvullende licenties nodig voor muziek van andere labels.

De licenties die Universal Music Group aanbiedt zijn:

• Basislicentie: €1000 voor het eerste jaar, daarna €500 per jaar. Hiermee mag je tot 25% muziekgebruik hebben en maximaal 50% van de songs gebruiken.

• Uitgebreide licentie: €2500 voor het eerste jaar, daarna €1250 per jaar. Hiermee mag je tot 80% muziekgebruik hebben en hele songs gebruiken.

Meer informatie vind je op de speciale website van Universal Music Group via: https://universalmusic.nl/licenties/

Conclusie: Muziek gebruiken in je podcast

Muziek gebruiken in je podcast kan, mits je vooraf duidelijkheid hebt over rechten en licenties. Maak bewuste keuzes, gebruik de beschikbare alternatieven, of creëer zelf muziek. Zo maak je een professionele podcast zonder juridische problemen.

—

Disclaimer: Voor specifieke vragen over jouw podcast of situatie, raadpleeg altijd een juridisch adviseur die gespecialiseerd is in auteursrecht en muziekrechten.